بررسی وضعیت مدیریت بر میزان تجزیه و ترسیب کربن در باغ های پسته رفسنجان با بافت های متفاوت

چکیده استفاده از روش های مصنوعی برای کاهش دی اکسیدکربن اتمسفر هزینه های سنگینی را در بر دارد، لذا ترسیب کربن از طریق گیاه ساده ترین و به لحاظ اقتصادی، عملی ترین راهکار ممکن جهت مواجهه با بحران تغییر اقلیم است. کیفیت و کمیت مواد آلی در خاک توسط عواملی مانند شدت خاکورزی، بافت و نوع رس، توزیع خاکدانه ها و شرایط آب و هوایی تغییر می نماید. هدف از انجام این تحقیق بررسی اثر مدیریت های مختلف کشاورزی و بافت بر کیفیت و کمیت مواد آلی ذره ای (pom) و کربوهیدرات ها در باغات پسته رفسنجان بوده است. به این منظور سه نوع مدیریت در بافت لومی شنی (مدیریت 1: کوثرریز هرندی، مدیریت 2: کوثرریز برخورداری و مدیریت 3: باغات صداقت) و سه نوع مدیریت در بافت لومی رسی شنی (مدیریت 1: کوثرریز هرندی، مدیریت 2: حومه شرقی باغ برزی و مدیریت 3: باغات اکبرآباد هجری) در نظر گرفته شد وهمچنین در یک مطالعه دیگر تأثیر یک نحوه مدیریت (کوثرریز هرندی) و در بافتهای لومی رسی شنی و لومی شنی بررسی گردید. در هر منطقه از سه عمق 5-0، 15-5 و 30-15 سانتی متر و در دو محل سایه انداز درختان و خارج آن نمونه برداری انجام گرفت. در نمونه های خاک مقدار ec، ph، درصد ازت، کربن آلی، نسبت c/n، pom، کربوهیدرات ها و تنفس برانگیخته تعیین شد. در موقعیت سایه انداز و بافت لومی رسی شنی نسبت به بافت لومی شنی مقدار کربوهیدرات ها به طور معنی داری بیشتر بود اما در این موقعیت مقدار pom در بافت لومی شنی افزایش معنی داری نشان داد. در هر دو موقعیت، بافت لومی رسی شنی اثر حفاظتی بیشتری نسبت به بافت لومی شنی بر میکروارگانیسم های خاک داشت. در بافت لومی شنی و در موقعیت سایه انداز، مقدار mwd افزایش معنی داری نسبت به خارج سایه انداز نشان داد. در بافت لومی شنیدر هر دو موقعیت تحت مدیریت 1 نسبت به دو مدیریت 2 و 3، مقدار کربوهیدرات به طور معنی داری کمتر بود. در بافت لومی رسی شنی درموقعیت سایه انداز، مدیریت 1 نسبت به مدیریت های 2 و 3 مقدار کربوهیدرات ها به طور معنی داری بیشتر بود و در موقعیت خارج سایه انداز، مدیریت 2 نسبت به دو مدیریت دیگر، مقدار pom افزایش معنی داری نشان داد. نتایج تحقیق اثر مثبت کود آلی در کنار کودهای شیمیایی بر شرایط خاک را نشان داد. در بخش دوم این تحقیق با استفاده از خصوصیات زودیافت خاک (کربن آلی، نیتروژن، نسبت c/n، شوری، ph، درصد رس و درصد شن) توابع انتقالی با استفاده از دو روش رگرسیون آماری و مدل شبکه عصبی برای پارامترهای کربوهیدرات ها، pom، mwd و تنفس برانگیخته به دست آمد. در روش رگرسیون آماری با توجه به تأثیر بافت و مدیریت های مختلف بر خواص شیمیایی و فیزیکی خاک و اعتبار پایین مدل های به دست آمده در کل منطقه مطالعاتی، مدل ها برای هر منطقه جداگانه نیز به-دست آمد. شبکه عصبی تنها توانست مدلی برای پارامتر کربوهیدرات ها با ضریب تبیین 74/0 ایجاد کند، تصور می شود تعداد نمونه بیشتری با شرایط یکسان برای ایجاد مدل توسط شبکه عصبی لازم می باشد. کلیدواژه ها: کربن آلی، ماده آلی ذره ای، تنفس برانگیخته، کربوهیدرات خاک، پایداری خاکدانه ها، شبکه عصبی.